ایران دریلینگ: با ارائه طرحی از سوی شرکت ملی حفاری ایران، امکان استفاده بهینه از دکل‌های حفاری و راندن جداری‌های سنگین و فوق سنگین ممکن شد. به گزارش ایران دریلینگ و به نقل از شرکت ملی حفاری ایران، مصطفی مرادی نژاد، کارشناس ارشد مهندسی و برنامه ریزی حفاری مدیریت امور مهندسی این شرکت، طرحی تحت عنوان «استفاده بهینه از دستگاه‌های حفاری برای راندن جداری‌های سنگین و فوق سنگین با وزن بیشتر از مقاومت اسمی سازه و زیرسازه» ارائه کرده است که براساس آن امکان راندن اینگونه جداری‌ها با دستگاه حفاری با توان ٢٠٠٠ اسب بخار را فراهم می‌سازد.

وی گفت: این طرح پس از بررسی‌های تخصصی و ارزیابی‌های فنی به تایید کارشناسان حوزه مهندسی و عملیات حفاری رسیده و هم اکنون از سوی متخصصان صنعت نفت در دست بررسی قرار دارد که پس از کسب تایید نهایی در یکی از میدانهای نفتی عملیاتی میشود.مرادی نژاد با بیان اینکه این روش در  برخی میدان‌های خاص کاربرد دارد، افزود: لوله جداری، سنگین‌ترین وزن را برروی سازه دکل اعمال می‌کند و گاهی این وزن می تواند فراتر از توان دستگاه حفاری باشد که در طرح ارائه شده با تعدیل وزن جداری، امکان کاربست دستگاه سنگین حفاری به جای استفاده از دکل حفاری فوق سنگین (٣٠٠٠ اسب بخار ) میسر می‌شود.

وی یکی از چالش‌های پیش روی صنعت حفاری را راندن جداری‌های طولانی سنگین و فوق سنگین در برخی میدان‌ها دانست که این مسئله سبب اعمال بار بسیار زیادی بر دستگاه حفاری شده است. کارشناس ارشد مهندسی و برنامه‌ریزی حفاری مدیریت امور مهندسی شرکت ادامه داد: در صورت بروز هرگونه مشکل در حین راندن این جداری‌ها با توجه به وزن بسیار زیاد آنها، در عمل اعمال اضافه کشش مناسب برای آزادسازی لوله‌‌ها مقدور نخواهد بود و به ناچار جداری در همان عمق، سیمانکاری شده و در نتیجه یک حفره از دست خواهد رفت. این در حالی است که اعمال هرگونه اضافه کششی بیش از توان بخش سازه و زیرسازه برای آزادسازی جداری، ریسک آسیب پذیری دستگاه حفاری را بشدت بالا خواهد برد.

این کارشناس صنعت حفاری افزود: با توجه به عمق بالای مخازن نفتی (٢ تا پنج هزار متر)، دستگاه‌های حفاری ٢٠٠٠ اسب بخار (معادل یک میلیون پوند) رایج ‌ترین دکلهای مورد استفاده هستند و در برخی شرایط خاص مانند حفاری تا اعماق بیشتر که مستلزم طولانی تر شدن جداری‌های سطحی و میانی چاه و به تبع آن سنگین ‌تر شدن این جداری‌ها و اعمال بار بیش از ظرفیت تحمل دستگاه‌های سنگین می‌شود که باید از دکل‌های با قدرت ٣٠٠٠ اسب بخار استفاده شود. وی اظهار کرد: به دلیل وجود برخی محدودیت‌ها و هزینه زیاد خرید دستگاه‌های فوق سنگین و همچنین هزینه بیشتر اجاره این دستگاه‌ها نسبت به دکل‌های سنگین و تقاضای کمتر کارفرما در بکارگیری این دکل‌ها، تعداد دستگاه‌های حفاری فوق سنگین بسیار کم است.

کارشناس ارشد مهندسی و برنامه ریزی حفاری مدیریت امور مهندسی شرکت افزود: در طرح پیشنهادی وزن جداری را تا پایین ‌تر از توان تحمل بخش سازه و زیر سازه دکلهای حفاری سنگین کاهش داده و مشکلات راندن اینگونه جداری ها با دستگاه‌های حفاری سنگین را رفع کرده و دست مهندسان و متخصصان را در انتخاب دستگاه حفاری برای کار در میدانهای خاص باز خواهد گذاشت که برای نخستین بار تحول بزرگی در عملیات حفاری در این زمینه به وجود می آورد.

وی اظهار کرد: این طرح مشتمل بر دو مرحله است که هر مرحله ملزومات خاص خود را خواهد داشت، در مرحله اول که مربوط به راندن جداری تا عمق نصب کفشک است به گونه‌ای عمل می‌شود که با ارائه راهکار پیشنهادی، بار وارده بر سازه و زیرسازه با رعایت ضرایب ایمنی مناسب به حداقل ممکن کاهش یافته و فاکتورهایی همچون نیروی شناوری و طراحی جداری نقش تعیین کننده ای را ایفا می‌کند. مرادی نژاد گفت: در مرحله دوم که عملیات سیمانکاری جداری پیش رو خواهد بود، برای کاهش بار وارده، فاکتورهای عملیاتی بیشترین نقش را خواهند داشت، بنا بر این طرح پیشنهادی بر پایه سه فاکتور مهم نیروی شناوری، طراحی جداری و مسائل فنی و عملیاتی بنا شده است.

کارشناس ارشد مهندسی و برنامه ریزی حفاری مدیریت امور مهندسی شرکت در زمینه مزایای طرح پیشنهادی توضیح داد: مبنای طرح محاسبات فنی و مهندسی بوده بنا بر این هیچ گونه بار هزینه‌ای در بر نخواهد داشت که این موضوع مهمترین مزیت این طرح است. وی ادامه داد:  برآوردها از صرفه اقتصادی طرح در کمتر از یک سال و فقط جهت جایگزینی یک دستگاه حفاری سنگین به جای دستگاه حفاری فوق سنگین، حدود ١٠ میلیارد تومان خواهد بود که این رقم به تناسب و با افزایش جایگزینی دستگاه های حفاری سنگین بیشتر خواهد شد. مرادی نژاد افزود: قابلیت اجرایی کردن این روش برای راندن همه جداری های سبک و سنگین نشان از کاربرد گسترده و کارایی و کارآمدی و همچنین کاهش بار وارده بر دستگاه حفاری حین راندن جداری ها و متعاقب آن کاهش آسیب، استهلاک و همچنین افزایش طول عمر دستگاه حفاری دارد.